1. Kult pozytywnego myślenia – czy to na pewno zdrowe?

Media społecznościowe zalewają nas postami o wdzięczności i pozytywnym myśleniu. Wiele osób propaguje przekonanie, że nawet trudne wydarzenia powinniśmy odbierać jako wartościowe lekcje. Ale czy naprawdę każda negatywna sytuacja powinna być postrzegana przez pryzmat optymizmu?

Pozytywne myślenie może przynieść wiele korzyści – poprawia zdrowie, redukuje stres i pomaga szybciej wracać do formy po trudnych przeżyciach. Jednak zmuszanie się do bycia wdzięcznym za wszystko, nawet w sytuacjach kryzysowych, może prowadzić do tłumienia emocji, co w dłuższej perspektywie jest szkodliwe. Takie podejście nazywa się „toksyczną pozytywnością”.

2. Czym jest toksyczna pozytywność?

Toksyczna pozytywność to presja, by za wszelką cenę zachować optymizm i ignorować negatywne emocje. Jest to strategia obronna, która może prowadzić do wypierania smutku, strachu czy złości, co utrudnia ich przepracowanie. A przecież emocje – zarówno te pozytywne, jak i negatywne – są częścią naszego życia i każda z nich ma swoją funkcję.

Np. gdy tracisz bliską osobę, naturalne jest odczuwanie żalu i smutku. Nie da się przejść przez żałobę, powtarzając sobie „jestem wdzięczny za wspólne chwile”. Zdrowe podejście to akceptacja emocji i pozwolenie sobie na ich przeżycie, zamiast ich wypierania.

3. Zdrowa pozytywność – jak mądrze dbać o swój nastrój?

Zamiast udawać, że negatywne emocje nie istnieją, warto znaleźć równowagę. Oto kilka zasad zdrowej pozytywności:

• • Akceptacja emocji – pozwól sobie na przeżywanie smutku, złości czy frustracji, zamiast je tłumić.
  • Szukaj perspektywy – zamiast narzucać sobie myślenie „to musiało się wydarzyć”, przyjrzyj się sytuacji i poszukaj możliwych rozwiązań.
  • Nie udawaj, że wszystko jest w porządku – jeśli czujesz się źle, pozwól sobie na odpoczynek i regenerację.
  • Ćwicz uważność (mindfulness) – pomagaj sobie w byciu tu i teraz, zamiast żyć wyłącznie oczekiwaniami i przeszłością.

4. Przykłady zdrowej i toksycznej pozytywności

• Strata bliskiej osoby

• Toksyczna pozytywność: „Jestem wdzięczny za czas, który razem spędziliśmy, więc nie mogę się smucić.”
• Zdrowa pozytywność: „Czuję smutek i tęsknotę, ale wiem, że z czasem ból osłabnie.”

• Niepowodzenie w pracy czy nauce

• Toksyczna pozytywność: „To miało się wydarzyć, wszystko dzieje się z jakiegoś powodu.”
• Zdrowa pozytywność: „Jest mi przykro, ale mogę przeanalizować, co poszło nie tak i spróbować jeszcze raz.”

5. Kiedy warto rozwijać pozytywne myślenie?

Pozytywne myślenie może być korzystne, jeśli:

• Często widzisz świat w czarnych barwach i żyjesz w ciągłym napięciu.
• Masz skłonność do krytykowania siebie i innych.
• Unikasz nowych wyzwań z obawy przed porażką.

W takich przypadkach warto pracować nad pozytywnym podejściem do życia, ale bez zmuszania się do ignorowania trudnych emocji.

6. Jak praktykować zdrowe pozytywne myślenie?

• Świadome spojrzenie na emocje – pozwól sobie na przeżywanie ich bez oceniania.
• Ćwiczenie zmiany perspektywy – jeśli coś cię denerwuje, zastanów się, czy będzie to miało znaczenie za tydzień, miesiąc czy rok.
• Zwrócenie uwagi na ciało i dietę – aktywność fizyczna i zdrowe jedzenie wpływają na samopoczucie.
• Prowadzenie dziennika wdzięczności – ale bez zmuszania się do znajdowania pozytywów tam, gdzie ich nie ma.
• Mindfulness i medytacja – pomagają uczyć się akceptacji myśli i emocji.

7. Podsumowanie

Pozytywne myślenie samo w sobie nie jest złe, ale musi być stosowane w sposób świadomy i zrównoważony. Toksyczna pozytywność prowadzi do tłumienia emocji, co może mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne. Zdrowe podejście do pozytywności polega na akceptacji zarówno dobrych, jak i trudnych chwil, a nie na ich ignorowaniu. Warto uczyć się patrzeć na życie z dystansem, ale nie kosztem własnych emocji i zdrowia psychicznego.

Agnieszka Dąbrowska – Psycholożka, psychoterapeutka systemowa w trakcie szkolenia, na co dzień związana z MeWell Strefa Zdrowia Psychicznego. Terapeutka TSR pracująca z młodzieżą i dziećmi. Konsultantka Telefonu Zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111.

MeWell Strefa Zdrowia Psychicznego to miejsce, które łączy kompetencje z zakresu psychoterapii, psychologii i rozwoju osobistego. W ramach swoich Poradni zlokalizowanych na warszawskim Żoliborzu oraz na Starej Pradze oferuje m.in. psychoterapię indywidualną oraz terapię par.