Z głębokim żalem żegnamy zmarłego w dniu 21 maja 2023 roku, w wieku 94 lat artystę-plastyka Ryszarda Dworaka – długoletniego, zasłużonego projektanta Instytutu Wzornictwa Przemysłowego.
Urodzony 25 października 1928 roku w Warszawie. Podczas okupacji – żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, ps. „Szczwany Lis”. Artysta-Plastyk. Absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (pod kier. prof. Mariana Wnuka) (dyplom 1957).
Po uzyskaniu dyplomu został zatrudniony w pracowni Modeli Gipsowych w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego. Uczestniczył w powstawaniu ważnych projektów motoryzacyjnych, np. samochody „Syrena Sport”; „Smyk”; siedzisko dla autobusów „San” czy modernizacja skutera „Osa”; przyczepa dla motocykla „Junak”.
W 1963 roku rozpoczął pracę w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego jako projektant w powołanym dwa lata wcześniej Zakładzie Wzornictwa Środków Transportu.
Działalność IWP w tamtych latach była nakierowana na współpracę z różnymi gałęziami przemysłu, m in. motoryzacją i kolejnictwem. Do roku 1968 w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego prężnie działał Zakład Wzornictwa Środków Transportu (Zakład Maszyn i Urządzeń), kierowany przez doświadczonego w sprawach motoryzacyjnych inżyniera Janusza Pawłowskiego. Powstało wtedy wiele interesujących projektów na zlecenie Przemysłu Motoryzacyjnego i kolejnictwa. Niestety większość z nich nie doczekała się pełnego wdrożenia, pozostając w fazie prototypu, makiety czy założeń rysunkowych. Możemy tu wymienić nadwozie samochodu ciężarowego „Star 200 IWP/633″ (1962-64); motocykl „Junak M14 Iskra”; bryłę samochodu osobowego Warszawa 210 (1963); studium unifikacji samochodów 0,9 i 1,5 tony (1963-65); rodzinę autobusów niskopodłogowych (1964-66); rodzinę zmodularyzowanych samochodów dostawczych (1964-68); wagony dalekobieżne bezprzedziałowe (1965-66); studium możliwości modernizacji wnętrz autobusu turystycznego Jelcz-Lux” (1966-67); wnętrze kabiny maszynisty lokomotywy manewrowej (1967); bryłę lokomotywy manewrowej LS60 i LS150 (1968).
Jedynym zrealizowanym seryjnie projektem była podmiejska kolejka dojazdowa WKD (1965-66), która przez dziesięciolecia dowoziła podwarszawskich pasażerów oraz opracowane na początku lat 70-tych wnętrze kabiny tramwaju 104-105N. Przy obu tych projektach czołową rolę odegrał Ryszard Dworak. Kiedy po roku 1968 Zakład Wzornictwa Środków Transportu został przekształcony w Pracownię Studialno-Projektową – to on objął jej kierownictwo.
Pracownia działała głównie na zlecenie przemysłu opracowując różnorodne projekty wzornicze – od wnętrza kabiny tramwaju 102-105N; poprzez modularne meble składankowe; płyty palnikowe do urządzeń kuchennych aż do obudowy minikoparki gąsiennicowej na zlecenie Zakładów im. L. Waryńskiego. Ten ostatni projekt Artysta współtworzył w latach 1985-87, bezpośrednio przed przejściem na emeryturę w roku 1988.
Za działalność konspiracyjną i patriotyczną odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości a za działalność projektową – m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i innymi nagrodami resortowymi.
Pan Ryszard Dworak pozostanie w naszej Pamięci jako osoba serdeczna, zawsze życzliwa dla Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Od wielu lat, będąc już na emeryturze wielokrotnie gościł w IWP na organizowanych wystawach i imprezach, bardzo chętnie dzieląc się bogatym doświadczeniem zawodowym oraz służąc nam swoją cenną radą i pomocą.
Warto wysłuchać Jego nagranych wspomnień o swojej pracy w IWP, dostępnych:
https://www.youtube.com/watch?v=PsPYhZAjtaM
https://www.youtube.com/watch?v=L8nGkBRLg9Q
https://www.youtube.com/watch?v=hLSR2GZd_Pc
https://www.youtube.com/watch?v=L8nszIPKig8
Najważniejsze projekty (chronologicznie):
Rodzina autobusów niskopodłogowych (1964-66) [zespół proj. Zdzisław Lewalski, Andrzej Kasten, Ryszard Dworak]
Rodzina zmodularyzowanych samochodów dostawczych małej ładowności – 1964-68 [zespół proj. Tadeusz Pszenicki, Zdzisław Lewalski, Ryszard Sobczak, Ryszard Dworak, Karol Turski, Mieczysław Naruszewicz, Andrzej Kasten, Józef Kandefer, Stanisław Soszyński, Stanislaw Peliwo ]
Podmiejska kolejka dojazdowa WKD (makieta) – 1965-66 [w zespole proj. z Mieczysławem Naruszewiczem; Andrzejem Kastenem; Józefem Kandeferem; Karolem Turskim; Stanisławem Peliwo]
Zespół pod kier. Ryszarda Dworaka (drugi z prawej) podczas oglądania makiety podmiejskiej kolejki dojazdowej WKD – 1965-66
urządzenie do sprawdzania amortyzatorów (wraz z Józefem Kandeferem, Andrzejem Kastenem, Janem Luboradzkim) -1968
studium tramwaju 104-105N – ok. 1970 [w zespole proj. z Marią Chomentowską i Mieczysławem Naruszewiczem]
projekt płyt palnikowych „C” dla osiedla „W-70” w Radomiu – 1971
Konewka i kubek z tworzywa sztucznego – 1971
(elementy przesuwne) – 1972-73 [wraz z Ewą Mickiewicz]
obudowa minikoparki gąsiennicowej dla Zakładów im. L. Waryńskiego (1985-1987)
***
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w poniedziałek 29 maja br. o godz. 12.00 w Parafii NMP Matki Kościoła w Otrębusach.
Date:
25 maja 2023